پي پي پي ۽ سنڌ
ضياءَ جي دور کان اڳ سياسي مخالفن کي دٻائڻ خاطر طاقت جو استعمال ڪيو ويندو هو پر ضياء طاقت جي استعمال سان گڏ هڪ نئين شئي ايجاد ڪئي جنهن کي بعد سياسي رشوت جو نالو ڏنو ويو. سڄي ملڪ ۽ خصوصًا سنڌ اندر سياسي مخالفن کي پنهنجي پاسي ڪرڻ خاطر ضياء طرفان رشوتون ڏنيون ويون جن مان ننڍي ۾ ننڍي زڪوات جي چيئرميني هئي، جنهن جي خرچ ٿيل رقم جي ڪابه پڇا ڳاڇا ڪانه هئي. ان جي ئي متعلق ان دور جي مشهور مولودي ميهڙ واسي حاجي غلام نبي مهيسر هڪ شاعري ڳائي هئي:
آهيون آسرن ۾ اڃا تائين اسان تون
کائي چيئرمين ويا چوري زڪواتون.
ضياء هي دور ۾ ايم آر ڊي جي پهرين تحريڪ کان بعد ان وقت جي مشهور صحافي ۽ هاڻوڪي مسلم ليگ نواز جي سينيٽر مشاهد حسين سيد سنڌ جو دورو ڪيو ۽ هڪ رپورٽ ڇاپي ته سنڌ ۾ اٿل پٿل جو مکيه ڪارڻ سنڌ جي عوام ۾ موجود مايوسي ۽ نراسائي (frustration) آ. ان جي سفارش کي مد نظر رکندي سنڌ جي ماڻهن لاءِ نوڪري جا دروازا کوليا ويا. ڪجھ اهڙا فرد به استاد مقرر ٿيا جن جي مئٽرڪ ڏي گريڊ ۾ پاس ٿيل هئي. جن مان ڪجھ، جن کي آئون سڃاڻان، اڃا تائين نوڪري ڪن ٿا پيا.
1988 ۾ جڏهن پي پي کي وفاق، سنڌ ۽ موجوده ڪي پي ۽ انوقت جي سرحد صوبي ۾ اقتدار مليو ته اهي شيون به کيس ورثي ۾ مليون. اقتدار ملڻ کانپوءِ پي پي پنهنجي ڪارڪنن کي نوڪرين ۾ کپائڻ خاطر پليسمينٽ بيورو جوڙيو جنهن جي تحت ڪافي ماڻهن کي مختلف محڪمن ۾ نوڪريون مليون. ۽ گڏوگڏ ضياء جي دور جي زڪوات واري پروگرام کي به جاري رکيو. پي پي جو اهو دور ويهن مهينن جي حڪومت تي محيط هئو. ان دور ۾ ڪوبه اصلاحات جو پروگرام شروع ڪونه ٿي سگهيو. حڪومت جي خاتمي کانپوءِ ترت ئي پي پي جا ڪارڪن ۽ اڳواڻ ڄام صادق جي حڪومت ۾ سرڪار جي زير عتاب آيا. جڏهن ٻيهر پي پي مرڪز ۾ حڪومت ۾ آئي ته اڳ کان وڌيڪ مسئلن ۾ گهيريل رهي ۽ طرزِ حڪمراني ۾ اصلاحات جو ڪوبه قابل ذڪر پروگرام شروع ڪانه ڪري سگهي. 96 ۾ ٻي حڪومت جي خاتمي کان پوءِ پي پي جي اقتدار کان هڪ ڊگهي جلاوطني جو دور شروع ٿيو جيڪو 2008 ۾ حڪومت ملڻ سان ختم ٿي. هن دور ۾ وري پراڻن زخمن تي مرهم رکڻ سان گڏ آئيني اصلاحات ته ڪيون ويون پر نه ته صوبي سطح تي ۽ نه ئي صوبائي سطح تي ڪو اصلاحات جو پروگرام شروع ڪيو ويو. صوبي سطح تي پنهنجي بنياد کي وسيع ڪرڻ جي ڪوشش ضرور ڪئي وئي. 2013 وارين چونڊن ۾ سنڌ کان ٻاهر مڪمل صفائي کان بعد ۽ 2013 وارين چونڊن ۾ ئي سنڌ ۾ مخالف جماعتن طرفان سٺي مقابلي کانپوءِ صوبي ۾ مختلف ضلعن ۾ بااثر ماڻهن کي پي پي ۾ شامل ڪري ۽ ڪنهن نه ڪنهن سطح تي اقتدار جي نعمتن ۾ حصو ڏئي مقابلي واري صورتحال کي گهٽائڻ جي ڪوشش ڪئي وئي ۽ ان جو نتيجي ۾ ئي سنڌ اندر پي پي پنهنجي پوري سياسي تاريخ ۾ وڌ کان وڌ قومي ۽ صوبائي اسمبلي جون سيٽون کٽڻ ۾ ڪامياب وئي.
تبصرے
ایک تبصرہ شائع کریں